Bozcaada

Çanakkale'nin şirin adası Bozcaada'ya yapacağınız gezi sonrasında ünlü tarihci ve filozof Heredot'un söylediği yukarıdaki cümlenin ne kadar doğru olduğunu anlayacaksınız. Antik dönemlerden günümüze uzanan sürükleyici tarihi, huzur dolu enfes koyları, kristal kadar temiz denizi, eski rum evleriyle bezenmiş dar sokakları, tertemiz havası, birbirinden lezzetli deniz ürünleri, Evliya Çelebi'nin Seyehatnamesinde de bahsettiği meşhur üzüm bağları ve şaraplarıyla eski adı TENEDOS olan BOZCAADA, Çanakkale bölgesinin önemli turistik merkezlerinden birisidir.
Türkiye'nin köyü olmayan tek ilçesi 'Bozcaada' ( Tenedos ), Çanakkale Boğazının yaklaşık 15 mil güneyinde, Ege Denizinin mavisiyle çevrili yaklaşık 412 km'lik cennetten bir kara parçasıdır. Truva antik şehrinin karşısında bulunan Bozcaada, Homeros'un ilyada destanındaki Efsanevi Truva Savaşında Akhalı Donanmasının saklandığı gizli liman olarak da bahsedilir. Bozcaada'ya ulaşım oldukça kolay olup, Çanakkale'ye 40 Km. uzaklıkta bulunan yükyeri feribot iskelesinden gerçekleştirilir. Yaklaşık yarım saat süren keyifli feribot yolculuğu sonrasında, Bozcaada tüm güzelliğiyle sizleri karşılar. Feribotların tümü araç taşımaktadır. Bozcaada – Yükyeri arasındaki feribot tarifesi sezona göre değişmekte olup, aşağıda yaz sezonu saatleri belirtilmiştir. En güncel tarifeye ulaşmak için deniz hatlarının 0 1286 697 81 85 nolu telofonundan bilgi alabilirsiniz.
Bozcaada da Çanakkale merkezine benzer olarak geçiş iklimine sahip olup, yazları genelde sıcak ve kurak, kışları ise ılık ve yağışlıdır. Bozcaada, Çanakkale Boğazının çıkışına yakın bir konumda bulunmasından dolayı kuzey rüzgarlarını fazlaca alır. Bu durum adanın bazı noktalarında rüzgar sörfü yapmaya imkan tanımaktadır. Bunun yanında, Bozcaada'nın verimsiz topraklarının bulunduğu adanın en ücra köşesine Haziran 12000 senesinde kurulan Bozcaada Rüzgar Enerji Santrali, yaklaşık 30.000 kişinin elektrik ihtiyacını karşılamaktadır. Bu rakam Bozcaada'nın ihtiyacının 30 katı civarında olup, Çanakkale'ye aktarılmaktadır. Estetik unsurların gözönünde tutulduğu, dev boyutlardaki 17 adet dev konik silindir kulenin bulunduğu rüzgar santrali görülmeye değerdir.
Deniz, kum ve güneş arayanlar için Bozcaada'nın birbirinden güzel plajları, kristal kadar berrak denizi ve huzur veren sakinliği, insanı kendinden geçirir. Ada olması nedeniyle, Bozcaada'da rüzgarın yönü ne olursa olsun, sakin bir koy bulmak mümkündür. Bozcaada'nın belli başlı koyları; Ayazma Koyu, Sulubahçe Koyu, Habbeli Koyu, İman Koyu , Değirmenler Koyu, Poyraz Limanı, Çanak Limanı, Çapraz Limanı, Çanak Limanı, Kocatarla Limanı, Lagor Limanı, Ayana Limanı olarak sayılabilir. Görüş mesafesinin yüksek olduğu Bozcaada'nın tertemiz suları dalış spoları için çok uygundur. Büyük şehirlerdeki kimi dalgıçlık okulları Bozcaada'da dalış eğitimleri gerçekleştirmektedir.
Bozcaada ekonomisinin temellerini turizm, balıkçıklık ve adanın bilinen tarihi kadar eski bağcılık ve şarapçılık oluşturmaktadır. Yüzölçümünün 18.500 dönümü üzüm bağlarıyla kaplı olan Bozcaada'da (Tenedos), üzüm hayatın ayrulmaz bir parçasıdır. Bir rivayete göre Bozcaada'ya ismini veren Kral Kyknos' un oğlu Tenes, poyraz limanı çevresindeki yabani asmayı geliştirerek şimdiki asmayı ortaya çıkarmıştır. Evliya Çelebi tarafından da methedilen meşhur çavuş üzümü, Bozcaada'nın kendine özgü iklim koşullarının leziz bir meyvesidir. Bozcaada'nın yerel üzümlerinden imal edilen enfes şarapları ise insanın ağzında doyumsuz bir tat bırakır. Bunun yanında sürü balıklarının göç yolunda bulunan Bozcaada'da deniz ürünlerinin lezzeti bir başkadır. Aynı zamanda Bozcaada, Karagöz, Orfoz,Mercan, Sinarit, Levrek, Melanur gibi dip balıkları açısından da oldukça zengindir.
Bozcaada'nın eski ismi Tenedos, Poseidon' un çocuklarından Kral Kyknos'un oğlu Tenes'in, üvey annesinin iftirası sonucu Leukophrys adıyla bilinen adaya gelmesiyle ortaya çıkar. Bebekken bir sandık içinde Ege Denizinin sularında ölüme terkedilen Tenes, şans eseri Leukophrys adasına ulaşır. Daha sonra burası Tenes in adası anlamına gelen Tenedos ismiyle anılır.
Bozcaada, Çanakkale Boğazı önündeki stratejik konumu nedeniyle yüzyıllar boyunca birçok devlet arasında el değiştirmiş, sayısız saldırılara maruz kalmıştır. Adanın ilk bilinen sakinleri M.Ö. 12000 yıllarında Pelaglar (Pelazziler) dir. Bozcaada ( Tenedos ) M.Ö. 1500 yıllarında Perslerce tahrip edilmiştir. Ege ve Akdeniz'deki ticari egemenlik mücadelesi dahilinde Bozcaada Venedik, Ceneviz ve Bizanslılar arasında el değiştirmiştir. Fatih Sultan Mehmet döneminde Bozcaada, Venedikliler'den Osmanlılar'a geçmiştir. İlerleyen dönemlerde Osmanlı ve Venedikliler arasında gidip gelen Bozcaada, kısa bir ara Rus egemenliğine girmiş, daha sonra Sultan II. Mahmut döneminde tekrar Osmanlılar'a geçmiştir. 19112 yıllının sonlarına doğru, Balkan Savaşı sırasında yunanlılar tarafından işgal edilen Bozcaada ve Gökçeada, 19123 yılında imzalanan Lozan antlaşmasıyla 120 Eylül 19123 de Türkiye Devletine geçmiştir. Bozcaada Yunan işgali altında kaldığı dönemde, Çanakkale Savaşların'da İngiliz ve Fransızlarca üs olarak kullanılmıştır.
Feribot Bozcaada'ya yaklaştığında sizleri adanın doğu tarafındaki 'Eski Kale' olarak anılan, Tarihi Bozcaada (Tenedos) kalesi selamlıyacaktır. İlk olarak Fenikeliler zamanında yapıldığı tahmin edilen Bozcaada Kalesi, Ceneviz ve Venedikliler tarafından onarılmış ve genişletilmiştir. Ceneviz ve Venediklilerin asıl amacı, ticaret maksadıyla gelen kendi gemilerini korsan gemilerinden korumakdır. Venedikliler Bozcaada'daki egemenliklerini kaybedince, kaleyi ağır şekilde tahrip ederek ayrılmışlardır. Bugünkü mimarisine Fatih Sultan Mehmet döneminde kavuşan Bozcaada Kalesi, Osmanlı döneminde birkaç defa onarım ve tadilat geçirmiştir. Bu onarımlardan en kapsamlısı 1815 yılında II. Mahmut döneminde gerçekleştirilmiş olup, şu an kalenin girişinde asılı duran kitabede de bahsedilmektedir. Bozcaada Kalesi'nin iç kısmında, halk desteğiyle kurulmuş bir etnografya sergisi ile açık hava müzesi bulunmaktadır.
17. yy dan kalma Köprülü Mehmed Paşa Camii, Miralay Ahmed Bey tarafından 1700 yıllarında yaptırıldığı tahmin edilen Alaybey Camii, Venedik devrinden kalma Kilise, ve Namazgah Çeşmesi Bozcaada içinde görülmesi gereken tarihi yerler arasındadır. Bozcaada'nın arka tarafındaki, bir zamanlar Rum kızları ve delikanlılarının birbirlerini süzdükleri, Paraşgivi isimli bir bayanın sembol olduğu Ayazma Koyu, şimdilerde dilekler tutularak yaşanan Bozcaada Festivaline ev sahipliği yapmaktadır. Bozcaada içinde sayıları her geçen gün artan otel, motel, pansiyon ve tatil çiflikleri farklı konaklama alternatifleri sunmaktadır.